Drodzy Rodzice. Zapraszam Was na lekturę dotyczącą ODDYCHANIA. Oddech to życie…takie większość z nas ma skojarzenia-podjęcie oddychania od razu po urodzeniu się dziecka jest warunkiem jego życia i rozwoju.
Pamiętajmy, że prawidłowe oddychanie jest podstawą dobrej wymowy, a przede wszystkim silnego głosu.
Ćwiczenia oddechowe w terapii logopedycznej każdego dziecka są niezwykle ważne, ale także relaksujące, no i dzieci zwyczajnie bardzo je lubią. Są po prostu świetną zabawą!
Zapoznajmy się najpierw z tym, co nieprawidłowe, co każdy rodzic może zauważyć i co powinno was niepokoić
-oddychanie przez usta zamiast przez nos-buzia ciągle otwarta ( w czasie snu i milczenia oddychamy przez nos, natomiast podczas mówienia i śpiewania przez usta)
-płytki, niepełny oddech,
-mówienie na wdechu
-przerwy w mówieniu, nabieranie dodatkowego powietrza,
-zacinanie się, jąkanie
-chrapanie
-język widoczny między zębami podczas mówienia, szczególnie głosek:s, z,c, dz, sz, rz, cz, dż, ś, ź, ć, dź, t, d, n, l, r
Nieprawidłowy sposób oddychania może powodować poważne skutki w rozwoju dzieci
zbyt płytki oddech powodować może, że dziecko źle sypia, chrapie podczas snu, krzyczy, często budzi się, zaś następnego dnia bywa zmęczone, nieuważne i rozkojarzone;
klatka piersiowa dziecka wskutek płytkich oddechów (mięśnie oddechowe żebrowe są mało aktywne) nie rozwija się w sposób prawidłowy, przez co jest zwykle płaska
dziecko częściej choruje (anginy, przeziębienia), co może prowadzić do przerostów migdałka, co z kolei do niedosłuchów
nieprawidłowe oddychanie, czyli przez usta jest przyczyną złej pracy języka, złego jego ułożenia, złego przepływu powietrza, a co za tym idzie skutkuje wadami wymowy
dziecko, które nie oddycha przez nos- źle je, źle połyka i męczy się podczas jedzenia, bo musi dość często robić przerwy,
długotrwałe oddychanie ustami prowadzi do kształtowania się wad zgryzu
dzieci mające kłopoty z prawidłowym gospodarowaniem powietrzem mówią niewyraźnie. Zacinają się przy mówieniu, jąkają się, przerywają mówienie w najmniej spodziewanym momencie, “połykają” końcówki wyrazów. Mówią za głośno lub zbyt cicho. W mowę zaangażowane jest całe ciało. Dziecko mówiąc unosi ramiona, wyciąga szyję, staje na palcach. Polecam wybrać się w takiej sytuacji do logopedy, który pomoże ustalić czy jest to niepłynność rozwojowa-i sama przejdzie, czy też należy rozpocząć terapię
Ćwiczenia oddechowe należy wykonywać:
-najlepiej przed jedzeniem lub około 2 godziny po jedzeniu
-ćwiczenia oddechowe powinno się wykonywać systematycznie, raz lub dwa razy w ciągu dnia po około 5 minut
-ćwiczenia należy wykonywać w różnych pozycjach ciała-leżącej, stojącej, siedzącej
-warto, aby miały formę zabawy
-podczas kataru, mocnego kaszlu nie należy ćwiczyć
Podam teraz przykłady ćwiczeń oddechowych, które możecie wykonywać w domu z dziećmi. Mam nadzieję, że ułatwi to Waszą pracę, że każdy Rodzic będzie mógł wybrać coś dla siebie i dziecka.
ĆWICZENIA ODDECHOWE
- zdmuchiwanie kawałka papieru z gładkiej powierzchni
- wydmuchiwanie skrawków papieru z chropowatej powierzchni za pomocą rurki
- zdmuchiwanie świecy (tak, aby płomień „tańczył”),dmuchanie na watę, na piórko, wiatraczki
- dmuchanie na okręt położony na wodzie
- dmuchanie na zawieszone na nitkach krążki z papieru kolorowego
- dmuchanie przez rurkę włożoną do wody „bulgotanie”
- robienie baniek mydlanych
- dmuchanie przy użyciu różnego rodzaju wiatraczków, gwizdków, glinianych ptaszków
- nadmuchiwanie balonika, piłki
- dmuchanie na kartki zeszytu, by je przewrócić lub poruszyć
- mecz piłkarski - przedmuchiwanie piłeczki pingpongowej do osoby siedzącej naprzeciwko, staramy się wbić gola w bramkę zbudowaną z klocków (bramka może być jedna, - - - ustawiona na środku stołu lub kilka w różnych miejscach).
- gotowanie obiadu - rozdmuchiwanie w naczyniu chrupek, ryżu, kaszy, pociętej gąbki, kawałków styropianu.
- gra na organkach, trąbce
- naśladowanie śmiechów :staruszki He-he-he, kobiety ha-ha-ha, mężczyzny ho-ho-ho, dziewczynki hi-hi-hi
- wdech krótki-równocześnie podnosimy ręce do góry, przy wydechu ręce opuszczamy
- Wyliczenie na jednym oddechu jak najwięcej wron :
„Jedna wrona bez ogona
druga wrona bez ogona
trzecia wrona bez ogona (...)
Czwarta wrona bez ogona itd.
a ta jedenasta, wrona ogoniasta”
ODDYCHANIE PRZEPONOWO-BRZUSZNE
Dziecko kładzie się na łóżku, na brzuszku kładziemy misia, polecamy dziecku nabrać powietrze nosem do brzucha (nie do klatki piersiowej)-miś musi się unosić, wypuszczamy ustami-miś opada; kiedy dziecko nauczy się oddychać w ten sposób na leżąco, można przejść do siedzenia, i stania; wydychać powietrze możemy mówiąc samogłoski, lub głoskę s lub f- jeśli są dobrze wymawiane
ĆWICZENIA POŁĄCZONE Z WYPOWIADANIEM POJEDYNCZYCH GŁOSEK, SŁÓW
wdech krótki-wydech długi połączony z dmuchaniem (fuu…)
wdech krótki-na wydechu wymawiamy „a”, jak najdłużej na tym samym tonie
, potem to samo z reszta samogłosek : e, u, i, o, np. kołysanie lalki aaa, płacz dziecka uuu, syrena iii
ĆWICZENIA Z ZATRZYMANIEM PO ZROBIENIU WDECHU
przy wdechu dziecko podnosi przy pomocy rurki fragment obrazka-zatrzymuje –przy wydechu kładzie go w odpowiednie miejsce
nakładanie tą samą metodą białych kropek na kapelusz muchomora, kropek na skrzydełka biedronki itp.
przenoszenie przy pomocy rurki kawałków waty, skrawków papieru
Chciałam jeszcze uczulić Was, Drodzy Rodzice, że jeśli zauważyliście któryś z objawów wymienionych przeze mnie na początku, szczególnie jeśli Wasze dziecko nieustannie oddycha przez usta, funkcjonuje z otwartą buzią ,często ma katary, głośno mówi, niewyraźnie mówi, jest nadpobudliwe, chrapie w nocy-koniecznie udajcie się do laryngologa lub jeśli laryngologicznie wszystko jest prawidłowo-do alergologa. Nie lekceważmy takich objawów! Mogą one świadczyć m.in. o krzywej przegrodzie nosowej, o przeroście trzeciego migdała lub /i migdałków podniebiennych, o alergii. Jeśli wasze dziecko ma wycięty trzeci migdał lub/i migdałki podniebienne, a oddychanie przez usta nadal się utrzymuje, musicie to kontrolować- gdyż jest to nawyk i należy pracować, aby dziecko nauczyło się oddychać przez nos-choćby dzięki wykonywaniu powyższych ćwiczeń.
Na koniec życzę wszystkim Dzieciom i Rodzicom miłego, wspólnie spędzonego czasu podczas zabaw oddechowych! Do następnego ”przeczytania”!
mgr Weronika Stasicka- logopeda
